Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
İnsan resursları və elmmetrik məlumatlar bazası
İnsan resursları və elmmetrik məlumatlar bazası
Səadət Şıxıyeva
ANAS_1478
Elmi fəaliyyət
Qeyd: Elmi işlərin xülasələri əsasında süni intellekt (Gemini AI) tətbiqi ilə tərtib olunmuşdurÜmumi xülasə (AI):
Səadət Şıxıyeva, Akademik Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun İran filologiyası şöbəsinin əməkdaşıdır. Onun elmi fəaliyyəti əsasən İran, Türk və Fars ədəbiyyatı, xüsusilə də divan ədəbiyyatı, tasavvuf ədəbiyyatı və Hürufiliklə bağlıdır. Google Scholar profilində 62 sitat, 3 H-indeksi və 83 nəşrə malikdir. Şıxıyevanın tədqiqatları, Nəsiminin yaradıcılığının müxtəlif aspektlərini, o cümlədən onun poetik üslubunu, irfani görüşlərini, mifopoetik obrazlarını, onomastik məcazlarını və Nizami ilə ədəbi əlaqələrini əhatə edir. O, həmçinin Hürufiliyin tarixi, fəlsəfəsi və bu təlimin divan ədəbiyyatına təsiri ilə bağlı araşdırmalar aparmışdır. Şıxıyevanın elmi maraqları, ədəbi mətnlərin təhlili, ədəbi-tarixi kontekstin öyrənilməsi və ədəbiyyatın fəlsəfi aspektlərinin araşdırılması ilə bağlıdır. Onun nəşrləri müxtəlif beynəlxalq jurnallarda və konfrans materiallarında dərc olunmuşdur. Şıxıyevanın tədqiqatları, Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığına, eləcə də türk və fars ədəbiyyatlarının öyrənilməsinə dəyərli töhfələr verir.
Saadat Shikhiyeva is a researcher at the Department of Iranian Philology of the Institute of Oriental Studies named after Academician Ziya Bunyadov. Her scientific activity is mainly related to Iranian, Turkish and Persian literature, especially divan literature, Sufi literature and Hurufism. She has 62 citations, an H-index of 3 and 83 publications on her Google Scholar profile. Shikhiyeva's research covers various aspects of Nasimi's work, including his poetic style, Sufi views, mythopoetic images, onomastic metaphors and literary relations with Nizami. She has also conducted research on the history, philosophy and influence of Hurufism on divan literature. Shikhiyeva's scientific interests are related to the analysis of literary texts, the study of the literary-historical context and the study of the philosophical aspects of literature. Her publications have been published in various international journals and conference materials. Shikhiyeva's research makes valuable contributions to Azerbaijani literary studies, as well as to the study of Turkish and Persian literatures.
Саадат Шихиева является научным сотрудником Отдела иранской филологии Института востоковедения имени академика Зии Буниятова. Ее научная деятельность в основном связана с иранской, турецкой и персидской литературой, особенно с диванной литературой, суфийской литературой и хуруфизмом. В ее профиле Google Scholar 62 цитирования, индекс Хирша 3 и 83 публикации. Исследования Шихиевой охватывают различные аспекты творчества Насими, включая его поэтический стиль, суфийские взгляды, мифопоэтические образы, ономастические метафоры и литературные связи с Низами. Она также проводила исследования по истории, философии и влиянию хуруфизма на диванную литературу. Научные интересы Шихиевой связаны с анализом литературных текстов, изучением литературно-исторического контекста и изучением философских аспектов литературы. Ее публикации были опубликованы в различных международных журналах и материалах конференций. Исследования Шихиевой вносят ценный вклад в азербайджанское литературоведение, а также в изучение турецкой и персидской литератур.
Saadat Shikhiyeva is a researcher at the Department of Iranian Philology of the Institute of Oriental Studies named after Academician Ziya Bunyadov. Her scientific activity is mainly related to Iranian, Turkish and Persian literature, especially divan literature, Sufi literature and Hurufism. She has 62 citations, an H-index of 3 and 83 publications on her Google Scholar profile. Shikhiyeva's research covers various aspects of Nasimi's work, including his poetic style, Sufi views, mythopoetic images, onomastic metaphors and literary relations with Nizami. She has also conducted research on the history, philosophy and influence of Hurufism on divan literature. Shikhiyeva's scientific interests are related to the analysis of literary texts, the study of the literary-historical context and the study of the philosophical aspects of literature. Her publications have been published in various international journals and conference materials. Shikhiyeva's research makes valuable contributions to Azerbaijani literary studies, as well as to the study of Turkish and Persian literatures.
Саадат Шихиева является научным сотрудником Отдела иранской филологии Института востоковедения имени академика Зии Буниятова. Ее научная деятельность в основном связана с иранской, турецкой и персидской литературой, особенно с диванной литературой, суфийской литературой и хуруфизмом. В ее профиле Google Scholar 62 цитирования, индекс Хирша 3 и 83 публикации. Исследования Шихиевой охватывают различные аспекты творчества Насими, включая его поэтический стиль, суфийские взгляды, мифопоэтические образы, ономастические метафоры и литературные связи с Низами. Она также проводила исследования по истории, философии и влиянию хуруфизма на диванную литературу. Научные интересы Шихиевой связаны с анализом литературных текстов, изучением литературно-исторического контекста и изучением философских аспектов литературы. Ее публикации были опубликованы в различных международных журналах и материалах конференций. Исследования Шихиевой вносят ценный вклад в азербайджанское литературоведение, а также в изучение турецкой и персидской литератур.
Tədqiqat maraqları (AI):
İran filologiyası, Türk ədəbiyyatı, Fars ədəbiyyatı, Tasavvufşünaslıq, Hürufiliyin tarixi və nəzəriyyəsi, Divan ədəbiyyatı, Nəsimişünaslıq
İxtisas sahələri (AI):
İran filologiyası, Türk ədəbiyyatı, Fars ədəbiyyatı, Tasavvufşünaslıq, Hürufiliyin tarixi və nəzəriyyəsi, Divan ədəbiyyatı, Nəsimişünaslıq
Şəxsi məlumatlar
Tam Adı:
Səadət Məmməd qızı Şıxıyeva
Elmi dərəcə:
Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Elmi ad:
Dosent
Təvəllüd:
Ünvan:
Telefon:
Email:
İş yeri məlumatları
Təşkilat / Şöbə:
Akademik Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu / İran filologiyası şöbəsi
Vəzifə:
Aparıcı elmi işçi
Əsas iş yeri:
Bəli
İşləmə müddəti:
1 Yanvar 2024 –
H/h
| İşin adı | Jurnalın adı, Nəşriyyat, cild, N | Müəlliflər | İstinad sayı | Nəşr tarixi | Abstrakt və oxşar məqalələr |
|---|
| Tarix | Ümumi Məqalə sayı | Ümumi İstinad sayı | h index | i10 index |
|---|---|---|---|---|
| 1 Noyabr 2025 | 84 | 62 | 3 | 0 |
| 1 Oktyabr 2025 | 84 | 62 | 3 | 0 |
| 1 Sentyabr 2025 | 83 | 62 | 3 | 0 |
| 1 Avqust 2025 | 83 | 62 | 3 | 0 |
| 1 İyul 2025 | 78 | 87 | 4 | 0 |
| 1 İyun 2025 | 95 | 84 | 4 | 0 |
| 1 May 2025 | 95 | 84 | 4 | 0 |
| 1 Aprel 2025 | 95 | 83 | 4 | 0 |
| 1 Mart 2025 | 95 | 83 | 4 | 0 |
| 1 Fevral 2025 | 95 | 82 | 4 | 0 |
| 1 Yanvar 2025 | 95 | 81 | 3 | 0 |
| 1 Dekabr 2024 | 95 | 80 | 3 | 0 |
| 1 Noyabr 2024 | 93 | 79 | 3 | 0 |
| 1 Oktyabr 2024 | 93 | 79 | 3 | 0 |
| 1 Sentyabr 2024 | 91 | 79 | 3 | 0 |
| 1 Avqust 2024 | 97 | 81 | 3 | 0 |
| 1 İyul 2024 | 93 | 77 | 3 | 0 |
| 1 İyun 2024 | 91 | 47 | 3 | 0 |
Content for WOS.
| İşin adı | Jurnalın adı, Nəşriyyat, cild, N | Müəlliflər | İstinad sayı | Nəşr tarixi | Abstrakt və oxşar məqalələr |
|---|---|---|---|---|---|
| Ârif Mevlâna’nın Ruhî Durumu:«Ene’l-Hakk» ve «Hâmûs» Arasında | Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi / Selcuk University /N: 22 səh: 187-205 | Seadet Şıhıyeva | 5 | 2007 |
Tasavvuf şiirinin en cesaretli şairi” (S.Nefisi) adlandırılan …
Tasavvuf şiirinin en cesaretli şairi” (S.Nefisi) adlandırılan Mevlâna’nın şiirinin temel konularıinsanın ruhunun yaratılıştan önceki hali, bu âleme gelişi ve yaşamının ali hedef ve maksatları,insanın ilahi hakikate ulaşmasının yol ve vesileleri, bu âlemle değil, geldiği ilahi âlemleilgili telaşları gibi meselelerdir. Mevlâna’nın bu yöndeki düşüncesinde tezat teşkil eden ikikavram (“ene’l-hakk” ve “hamuş”) dikkatimizi çekti. Her iki İslamî kavram ruha mahsustur.Birinci ifade cismani varlıkla ilişkilerini kırarak “Hakta hak” olan ruhun, ikinci ise cisim dahilindeolduğundan dolayı hakikatlerin aslı hususunda susmaya mecbur kalan ruhun dilindenbelirtiliyor. Mevlâna birinci kavrama “Fihi ma fih” ve “Masnevi”sinde hak kazandırsa da,ilahi ruha ait olarak değerlendirdiği “ene’l-hakk”a ortak çıkmıyor ve onu Hallac Mansur’undilinden söylüyor. Oysa ilahi âlemle ilgili düşüncelerinin açıklık ve şath niteliğinde olmasınagöre selef ve haleflerini çok geride bırakan Mevlâna, “Divan-ı Kebir”indeki şiirlerinin çoğunu“hamuş” ve onunla yakın anlamlı ifadelerle bildirir. Ünlü düşünürün bu görüşlerinin hareketnoktası ise çoğu zaman “Biz hakikati söylemedik ki, toplumun nizamı bozulmasın” mülahazasıdır.Bu “hamuş”a her beytinde değişik ve yeni bir İslamî incelik katan Mevlâna bununlabazen ilahi hakikatin sırlarının “namahrem”den, “amm”dan gizli tutulması maksadını izliyor,bazen “hamuş”tan “zeban-e bizebani”ye geçidi kastediyor vs. Çünkü düşünüre göre,“hamuş”dan sonraki merhalede deha “harf”, “söz”, “dil” vs. ye ihtiyaç kalmıyor. Bundansonraki hakikatler dilsiz dille (“lisan-e bilisani”) söylenir. Bazen ise o sadece “içinden gelensesi dinlemek için susar” (M. Kaplan). Mevlâna’nın …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Hürufiliyin tarixi: Ənənəviləşmiş təhriflər, unudulan gerçəkliklər | Metafizika / https://metafizikajurnali.az/yukle/files/Vol.2-65.pdf /Cild: 1 /N: 2 səh: 65-96 | Səadət Şıxıyeva | 4 | 2018 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nesimî’nin Türkçe Divanı’nda "Bahr” la İlgili Tasavvufi Kavramlar | . Kibatek Uluslararası Türk Kültüründe Deniz ve Deniz Edebiyatı Sempozyumu Bildirileri, Antalya /Cild: 27 səh: 227-244 | Saadet Şıhıyeva | 0 | 2008 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nəsiminin lirikası: irfanı mündəricə və poetik zinətlər, Nəsimi-650 | Bakı: Elm və Təhsil | Səadət Şıxıyeva | 3 | 2019 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nesîmî’nin Millî Mensubiyeti Meselesi | Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi səh: 39 | Seadet ŞIHIYEVA | 3 | 2009 |
There are investigated and compared for the …
There are investigated and compared for the first time the facts and, subjective reasoning and disputes about national belonging of great Azerbaijan poet Seyyid Imadeddin Nassimi (1360-1417) in this article. In primary sources and proceedings Nassimi has been submitted as the thinker of various nationalities (" Turkman",“Turk”," Persian"," Arab"," Turkmen"," Azeri"," Azerbaijanian"). The assumptions of authors were based on three major factors: 1) the epithet “Seyyid” specifying his origin from descendants of Prophet Mohammed; 2) nisbe (a place of birth), assigned to the poet; 3) the language features of his Turkic divan. It’s proved that, among different opinions about the birthplace and a national belonging of the poet the most authentics are Tebrizi and the Azerbaijan Turk. These data that is authentic, because indicated in the works of his contemporaries–the Arabian historian Ibn Hecer al-Eskalani and his tutor Fazlullah Neimi). In primary sources and poet’s own works his origin is mentioned as" Turkman". Taking into account the poet’s birthplace and the historical facts that in Middle Ages these Turkic tribes were widely distributed
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Irfani-psikholoji paraleller | Based on Nasimi’s poetry). ANAS Institute of Oriental Studies. V publication. Baku | S Shıkhıyeva | 3 | 2003 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nesiminin lirikası, filologiya elmleri namizedi elmi derecesini almak için takdim olunmuş dissertasiya | book / Bakı | Seadet Şıhıyeva | 3 | 1990 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nəsiminin ədəbi-nəzəri görüşləri: tətbiq şəkilləri və nəzəri biliklər prizmasından | Sivilizasiya, Bakı Avrasiya Universiteti, Cild /Cild: 6 /N: 1 səh: 2017 | S ŞIXIYEVA | 2 | 2017 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Türk divan ədəbiyyatında musiqi terminləri (Nəsimi şeiri əsasında) | Sivilizasiya /Cild: 2 səh: 219-236 | S ŞIXIYEVA | 2 | 2017 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Yunus Şiirinin Coğrafyası: Fiziksel ve Ruhsal Mekânlar | Yûnus Emre Kitabı içinde səh: 37-53 | S Şıhıyeva | 2 | 2017 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Azerbaycan tesevvüf edebiyyatı tarihine bir beyti ile dahil olan şair–Şah Hendan | Azerbaycan MEA akad. ZM Bünyadov adına Şergşünaslıg İnstitutunun “Elmi araşdırmalar” ı (onuncu burahılış) səh: 50-82 | Seadet Şıhıyeva | 2 | 2015 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Hurufi Ayaklanmaları | XVI. Tarih Kongresi, Ankara: Türk Tarih Kurumu | Seadet Şıhıyeva | 2 | 2015 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nəsiminin fikir düzənində Nizami məntiqi və söz sənətindən təsirlənmələr | book | Səadət Şıxıyeva | 2 | 2012 |
Azərbaycanın dahi şairi, misilsiz məsnəvi ustası və …
Azərbaycanın dahi şairi, misilsiz məsnəvi ustası və ustadı Nizami Gəncəvinin (1141-1209)“Xəmsə” si ilə Yaxın Şərq ədəbiyyatında yeni mərhələnin başlanması, onun ədəbi məktəbi və “Xəmsə” sinin ənənələri neçə-neçə tədqiqat əsərlərinə mövzu olmuşdur. Lakin araşdırıcılar öz tədqiqatlarında daha çox Nizami əsərlərinin mövzu, süjet, motiv və surətlərinin şairin xələflərinin məsnəv yaradıcılığına təsirindən söz açmış, onun irfani divan ədəbiyyatı üzərindəki nüfuzu isə, əsasən, diqqətdən kənarda qalmışdır. Halbuki irfani divan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən Seyid İmadəddin Nəsiminin (1360-1417) farsca və türkcə şerində Nizami irsindən çoxsaylı və yaradıcı bəhrələnmələr mövcuddur. İndiyədək Azərbaycanın bu iki əsrarəngiz şairinin sələfxələflik münasibətlərinə azsaylı tədqiqatlarda (8, 159-169; 9, 193-195, 197-198, 200-204; 22, 139-141; 24, 39 və s.) qısaca toxunulsa da, onların poetik irsi müqayisəli-tipoloji araşdırmaya cəlb olunmamışdır. Buna görə də bu problemin ədəbi əlaqlər kontekstində xüsusi öyrənilməsi və bir sıra məsələlərin təfərrüatlı tədqiqinə ehtiyac duyulur.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| İbn Ərəbinin hərf simvolizmi və hürufilik təlimi, Şərq və Qərb: Ortaq mənəvi dəyərlər, elmi-mədəni əlaqələr, Bakı, Prof | Aida İmanquliyevanın /Cild: 70 səh: 291-316 | S ŞIXIYEVA | 2 | 2010 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| ‘Can ve cahan’anlayışlarının poetik-irfani deyeri (Hafiz ve Nesimi şeirleri esasında). II megale | Şerg Filologiyası Meseleleri.(üçüncü burahılış) səh: 324-353 | Seadet Şıhıyeva | 2 | 2007 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Azerbaycan şiirinin iki «eneniyyet» zirvesi: Hakani ve Nesimi | Azerbaycan MEA-nın «Haberler» i /Cild: 4 səh: 3-15 | S Şıhıyeva | 2 | 2006 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Hürufilik və irfani görüşlərin müqayiseli tədqiqi (Nəsimi şeiri əsasında) | Еlmi araşdırmalar səh: 1-2 | Seadet Şıhıyeva | 2 | 2004 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nəsiminin təxəllüsləri | Hikmət /Cild: 1 səh: 52-59 | S ŞIXIYEVA | 2 | 2003 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| The place of mithopoetic images in Nasim’s thinking | Scientific Researches /N: 3-4 | S Shikhiyeva | 2 | 2000 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Şah Handan nimetullahidirmi?“ | book / Avroasiya /Cild: 14 | Seadet Şıhıyeva | 2 | 1999 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nəsimi Şеirində Əlif-lam”. Poеtik Forma və Fəlsəfi Rəmz Kimi | Ədəbiyyat məcmuəsi. / Bakı: Ağrıdağ /Cild: 18 səh: s. 173-190 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 1998 | |
| Hürufiliyin tarixi: ənənəviləşmiş təhriflər, unudulmuş gerçəkliklər | book / METAFIZIKA səh: 65-96 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nəsiminin Fəlsəfi-Bədii İrsində Tövrat və İncil Motivləri | Tarixvə Onun Problеmləri səh: 38-47 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nəsiminin Ədəbi Şəxsiyyəti Türk və Farsca Divanlarında | AMЕA-nın Xəbərləri səh: 176-183 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nəsiminin Müləmmə-Mədhiyyəsi: Struktur və İdeya-Məzmun Özəllikləri | Şərq filologiya sıməsələləri | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nəvai Yaradıcılığında Nəsimi Şəxsiyyəti və Sözünün Cilvələri | Əli Şir Nəvai Azərbaycan Ədəbiyyatşünaslığında səh: 278-301 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nəsiminin Şəxsiyyəti və Həyatı Mənqəbələrdə | Elmi araşdırmalar. AMEA akad. Z. Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu səh: 85-114 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Həzrəti-Əliyə Məhəbbət Poеtik İlhamın Qaynağı Kimi (Sеyid İmadəddin Nəsiminin Bədii İrsi Əsasında) | Hz. Əlinin Həyatı və Şəxsiyyətinə Həsr Olunmuş Bеynəlxalq Elmi Konfransın Matеrialları səh: 344-356 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nəsiminin Şeirlərində ‘Gizlənmiş’Həyatı. Nəsiminin Avtobioqrafik Şeirləri | book / Çapar səh: 72-78 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nəsiminin Mənsur Əsərləri | Mədəniyyət. AZ səh: 154-157 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nəsiminin "məxzənül-əsrar”ından seçmələr” | Varlıq /Cild: 1376 səh: 105-112 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 | |
| Nesimi Şeirinde ‘Elif-Lam’Poetik Forma ve Felsefi Remz kimi | Edebiyyat Mecmuesi | Seadet Şıxıyeva | 2 | 0 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Klasik Türk Edebiyatında Musikiye İlişkin Terimler: Nesimi Şiiri Örneği | Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, C /Cild: 1 səh: 1 | Seadet Şıhıyeva | 1 | 2018 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| KLASİK TÜRK EDEBİYATINDA MUSİKİYE İLİŞKİN TERİMLER: NESİMİ ŞİİRİ ÖRNEĞİ | Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [Journal Of Old Turkish Literature Researches] / İlyas KAYAOKAY /Cild: 1 /N: 1 səh: 338-366 | Seadet Shikhiyeva | 1 | 2018 |
Türk divan şiirinde tekçe düşünce âlemi değil, …
Türk divan şiirinde tekçe düşünce âlemi değil, aynızamanda toplumun kültür hayatıyla ilgili ifadeler de yer alır. Toplumun müzikhayatına ilişkin bu kavram, terim ve motifler spesifik anlam katmanı oluşturur.İlk önce belirtmeliyiz ki, divanşairlerinin musikiye müracaatı çeşitli boyutlardadır. Bununla bile divanşiirinin musiki kültürü bağlamında incelenmesi ve değerlendirilmesi orta çağkültürel hayatının hangi alanlarında musikiye müracaat olunması hususundabelirli bir tasavvur oluşturmaktadır. Örneğin; Nesimi’nin Türkçe divanında dönemin musikimakam sanatı ve genellikle musikiye ait kavramları kullanımı dikkatiçekmektedir. Şairin din dışı, dini ve tasavvufi konulu 20’den fazla beytinde musiki ıstılahlarıçoğu kez tevriyeli olmakla kullanılır.Bu beyitlerde musiki sanatıyla ilgilişahıslar (Büzürg, mütrib, rakkas, dilber-itennaz, nağme-han),özellikli terimler (neva, zengüle, zil,bem, ahenk, avaz, perde, şüab, nağme), makam musikisinin şubeleri (“Hüsеyni”, “Çargâh”,“Büzürgi”, “Kuçek”, “Sеgah”, “Hicaz”, “Sifahan”, “Iraki”, “Rehavi”, “Hisar”,“Müberka”, “Muhalif” , “Şahnaz”, “Şur”, “Nigar”), vurmalı, telli ve nefeslialetlerinden (çenk, saz, ney // nay, tambur, çarpara,rübap, erganun, kanun, sur, ceres, ciğane) söz edilmektedir.Bu musiki aletlerinin kullandığıalanlar da ilgi uyandırmaktadır. Nesimi’nin Türkçe divanı, eğlencemeclislerinde, Nevruz bayramı günlerinde, muhabbet nağmeleri okunurken musikinineşliği hususunda bilgi vermektedir. Aynı zamanda onun şiiri, şahlar ve diğerinsanların musiki meclisiyle ilgili gelenek ve göreneklere işaretleriyledikkati çekmektedir. Genellikle divan şiirinde toplumun tekçe bezm değil, rezmi(savaş) hayatından söz edilirken de musiki …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Necati Şiirinde Nesimi’den Etkilenmenin Boyut ve Biçimleri | İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi / Mustafa Süleyman ÖZCAN /Cild: 1 /N: 2 səh: 57-86 | Seadet Şıhıyeva | 2 | 2012 |
Divanının birtakım yapısal özellikleri, ayrı ayrı şiirlerinin …
Divanının birtakım yapısal özellikleri, ayrı ayrı şiirlerinin teknik yönleri ve söyleyiş tarzıyla kendi yolunu çizen Türk divan şiirinin ünlü isimlerinden İsa Necati’nin gerek kaynakları, gerek etki alanında Azerbaycan edebiyatı temsilcilerinin de önemli yeri vardır. Necati’nin Nesimi’ye (öl. 1417) yazdığı nazireler onun Azerbaycan-Türk şiirinden kaynaklanmasının açık göstergelerindendir. Nesimi ve Necati’nin şimdiye dek araştırılmamış edebî ilişkilerine onların aynı redifli çoklu sayıda şiirleri tanıklık etmektedir. Necati’nin şiiri bu cihetleri, aynı zamanda Nesimi’nin kardeşi Şah Handan’ın adını şiirine getirmesi, Fazlullah ve Nesimi’nin trajik ölümüne poetik işaretleriyle Nesimi araştırmacılığı için de özel bir önem arz etmektedir
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Ortaçağ Doğu Şiirinde Harf ve Sayı Mistisizmi (Kaynaklar, Aşamalar…) | Ankara /Cild: 38 səh: 1505-1534 | Şıhıyeva Seadet | 1 | 0 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| 19. YY. AZERBAYCAN, TÜRKİYE VE ÖZBEKİSTAN SARAYLARINDA EDEBİ MUHİT VE KADIN ŞAİRLER | Konferensiyalar| Conferences /Cild: 1 /N: 1 səh: 225-230 | Seadet Şıhıyeva | 0 | 2023 | |
| SƏLƏF VƏ XƏLƏFLƏRİ KONTEKSTİNDƏ HÜRUFİ ŞEYX QADINLAR | AKADEMİK ZƏRİFƏ ƏLİYEVANIN 100 İLLİYİNƏ HƏSR OLUNMUŞ “DƏYİŞƏN DÜNYADA QADIN: ŞƏRQ VƏ QƏRB BAXIŞI” MÖVZUSUNDA BEYNƏLXALQ ELMİ KONFRANSIN MATERİALLARI (Məqalələr) səh: s. 85-104 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2023 | |
| Türklüyü ilə qürurlanan Şirin (Nizaminin “Xosrov və Şirin”i əsasında) | Ədəbiyyat qəzeti səh: s. 20-22. | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2021 | |
| Nəsiminin divanlarında onomastik məcazlar və poetik-üslubi özəllikləri | INTERNATIONAL JOURNAL OF LANGUAGE AND AWARENESS /Cild: 4 /N: 3 səh: 159-166 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2021 |
XIV əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli şairlərindən olan …
XIV əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli şairlərindən olan Seyid İmadəddin Nəsimi sözün mümkün anlamlarını sənətkarlıqla istifadə edən həssas bir şair, kəlmələrə yeni mənalar qazandıran, ifadə imkanlarını daralda və ya genişləndirə bilən bir söz ustasıdır. Şairin təkcə ümumi deyil, xüsusi isimlərin də anlamları və yazı biçimlərinə yozum verə bildiyini görürük.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Учредители:" Metafizika" Beynəlxalq Mərkəzi | METAFIZIKA Учредители:" Metafizika" Beynəlxalq Mərkəzi /Cild: 1 /N: 2-2 səh: 65-96 | SƏADƏT ŞıXıYEVA | 0 | 2018 |
Məqalədə Şərq fəlsəfi düşüncə tarixində mühüm bir …
Məqalədə Şərq fəlsəfi düşüncə tarixində mühüm bir yerə sahib olan hürufiliyin öyrənilməsində nəzərə çarpan ənənəviləşmiş yanlışlar təhlil edilir. İndiyədək hürufiliyin fəlsəfi bir təlim və siyasi məqsədli hərəkat kimi fəaliyyəti, məram və məqsədləri və s.-nin bəzi aspektləri təhrifli şəkildə təqdim olunmuşdur. O yanıltmalar içərisində hürufiliyin bir təlim olaraq leqal fəaliyyətə başlaması, Fəzlullahın sağlığında və onun edamından sonra hürufilərin siyasi iqtidarlarla ittifaqa girmə cəhdləri və s.-nin dəyərləndirilməsi də yer alır. Bu məqalədə haqqında bəhs etdiyimiz həmin təhriflər, onların yaranmasına təkan verən qaynaqlar, tarixi hadisələri yanlış anlamalar və s. dəyərləndirilərək, tarixi gerçəkliklərin üzə çıxarılmasına cəhd edilir. Məqalədə hürufilik mətnləri əsasında bir neçə mübahisəli məsələnin aydınlaşdırılmasına xüsusi diqqət yetirilir. Bundan başqa, məqalədə hürufi üsyanları ilə əlaqədar faktlar təfərrüatlı öyrənilərək …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| HURUFISM HISTORY: TRADITIONAL DISTORTIONS, FORGOTTEN TRUTHS... | book / METAFIZIKA /Cild: 1 /N: 2 səh: 65-96 | Saadat Shikhiyeva | 0 | 2018 |
There are considered some traditional DISTORTION s …
There are considered some traditional DISTORTION s in the study of HURUFISM which occupies an important place in the HISTORY of Eastern philosophical thought, in the given article. So far some aspects of the activities, aims and tasks of HURUFISM as the philosophical doctrine and the political movement, have been presented in a distorted form. Among the existing falsifications takes place the study of the beginning of legal activity of HURUFISM as a philosophical and religious doctrine, attempts to enter into an alliance with political power during the life of Fazlullah and after his execution, etc. There were revised the aforementioned DISTORTION s, the sources that caused misinformation and misinterpretations of historical events, etc. in this article. There were also made attempts to reveal the true historical facts. An attention was paid to clarifying some contentious issues based on the texts of HURUFISM. In addition, the article explored in detail the facts about the Hurufite uprisings and defined the boundaries of DISTORTION and REALITY. Particularly, the confusion over the conspiracy against Shahrukh is analyzed in detail. As a result of this research, it was found out that not only events, causes and consequences related to the HISTORY of HURUFISM, but also some facts in sources and studies were falsified. A special attention was paid to the fictional" historical persons" mentioned in medieval historical books and modern researches.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Məhtimqulu əlifnamələrinin arxitektonikasında ənənəvi və spesifik təzahürlər | Görkəmli türkmən şairi Məhtimqulu Fəraqinin yaradıcılığı Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığında / Elm və təhsil səh: s. 165-183. | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2017 | |
| Azerbaycan Türkçesine Çağatayca Leksik Unsurların İntikalinde Divan Şiirinin Rolü”, | VIII. Milletlerarası Türkoloji Kongresi (30 Eylül - 04 Ekim 2013) (Basılmamış Bildiri). | Saadat SHİKHİYEVA | 0 | 2013 | |
| Şehriyarın “Divani-türki”sinde irfani düşüncenin ifadesi | Azerbaycan şarkşünaslığı , Bakü: / Bakı Çap evi /N: N2(6) səh: s.26-33 | S. Şıhıyeva | 0 | 2011 | |
| Hurufîlik Edebiyatı Tarihinde Ahilikle Kesişen Kavramlar | 1. Uluslar Arası Ahilik Kültürü ve Kırşehir Sempozyumu (15-17 Ekim 2008 Kırşehir) Bildirileri səh: 991-1032 | S ŞIHIYEVA | 0 | 2011 | |
| NESİMİ’NİN MİLLİ MENSUBİYETİ MESELESİ (Tarihi ve Çağdaş Bakışlar Açısından Karşılaştırmalı Tahlil) | Journal of Turkish Research Institute / Ataturk University /Cild: 15 /N: 39 səh: 459-482 | Seadet Şıhıyeva | 0 | 2009 |
Makalede ilk defa olarak büyük Azerbaycan şairi …
Makalede ilk defa olarak büyük Azerbaycan şairi Seyid İmadeddin Nesimi’nin (1360-1417) millî mensubiyeti hususundaki kanıtlar, sübjektif mülahaza ve tartışmalar söz konusu edilmiştir. Temel kaynaklar ve araştırmalarda Nesimi çeşitli milletlere (“Türkman”, “Türk”, “Fars”, “Arap”, “Türkmen”, “Azeri”, “Azerbaycanlı”) mensup düşünür olarak takdim edilmiştir. Yazarların ihtimali üç esas kanaat üzerinde temelleşmiştir: 1) Seyyid sıfatının şairin kökenine göre Muhammed Peygamberin neslinden gelmesinin göstergesi sayılması; 2) şaire ait olunan değişik nispeler (doğum yeri); 3) onun Türkçe divanın dil açısından özelikleri. Nesimi’nin çağdaşları - Arap tarihçisi İbn Hacer el-Askalani ve mürşidi Fazlullah Neimi’nin ona Tebrizi nispesini ait etmesinden hareketle şaire ait olunan doğum yeri ve çeşitli millî mensubiyetleri içerisinde Tebrizli ve Azerbaycan Türkü olmasının tarihi gerçeğe daha uygunluğu ispatlanmıştır. Temel kaynaklarda ve şairin kendi şiirinde onun millî mensubiyeti “Türkman” olarak geçmektedir. Şairin doğum yeri ve bu Türkman aşiretlerinin Afrika ve Asya’da, aynı zamanda Azerbaycan’da geniş arazilerde meskunlaştığı gerçeğine ait tarihî dayanakları göz önünde bulundurarak böyle bir sonunca vardık ki, çağında “Türkman” adlandırılan Nesimi’nin dolaysız olarak varisleri Azerbaycan Türkleridir.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Poetik sözün qədrini artıranlar: Nəsimi və Füzuli | Hikmət /N: Sayı: 13 səh: 39-60 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2008 | |
| Şəhriyarın Divani-türki sində irfani düşüncənin ifadəsi | Hikmət /N: 9 səh: s. 52-64. | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2006 | |
| Nesîmî’nin Tahallüsleri | book / Hikmet /N: 1 səh: 52-60 | S ŞIHIYEVA | 0 | 2003 | |
| Nesimi`nin ve Füzuli`nin Tanrı ve Aşk talimleri | Muhammed Füzuli – 500 / Sabah səh: s. 65-73 | S. Şihiyeva | 0 | 1996 | |
| SEYYID NESIMI VE MIR HAMZA NIGARI: ŞIIRSEL SÖZÜN SEYRI | book | Seadet Şıhıyeva | 0 | 0 |
Tasavvufi kişiliğiyle etrafında bir esrarengizlik halesi ve …
Tasavvufi kişiliğiyle etrafında bir esrarengizlik halesi ve şiirsel sözüyle cezbe dairesi oluşturan Mir Hemze Seyyid Nigari’nin Türkçe divanında Seyyid İmadeddin Nesimi’nin çok taraflı etkisi gözükmektedir. Bu etkiyi başlıca nitelik ve temel ilkeler açısından aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz: Halefin Nesimi’nin Türkçe divanıyla tanışması doğrudan doğruya olmuştur. Bunu analoji poetik sanatlar ve aynı teknik özelliklere sahip şiirlerin oluşu ispatlamaktadır; Nesimi’nin şiirsel fikri dolayısıyla, yani onun Necati, Habibi ve Fuzuli gibi halefleri aracılığıyla Nigari şiirine prototiplik etmiştir; Nigari, Nesimi’yle diğer seleflerinin düşünce ve sözünü sentez yapmakla kullanmıştır.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| NECATİ ŞİİRİNDE NESİMİ’DEN ETKİLENMENİN BOYUT VE BİÇİMLERİ | book | Seadet ŞIHIYEVA | 0 | 0 | |
| Ibn ‘ArabƯ’s Science Of Letters And Differences Of Ideas In ণurnjfƯ Order | International Journal of Islamic Sufism | Saadet SHIKHIYEVA | 0 | 0 |
MuhyiddƯn Ibn ‘ArabƯ (12th century), whose sophisticated …
MuhyiddƯn Ibn ‘ArabƯ (12th century), whose sophisticated and unique philosophical thought stands at the center of attention for Eastern and Western contemplators and researchers for ages, had a multi-sided influence on Islamic Eastern literature and philosophical systems. The influence of Ibn ‘ArabƯ appears mainly as the concepts of the oneness of being (waۊdat al-wujnjd) and the perfect man (al-insƗn al-kƗmil) in various spiritual orders and philosophicalliterary works. It is possible to see and observe opinions concerning letters, words, and numbers together with the mentioned concepts in ণurnjfƯ doctrine that has a special place within the history of Islamic philosophical thought. Ibn ‘ArabƯ’s science of letters (‘ilm al-ۊurnjf) l which is among main sources of ণurnjfƯ order found its systematical expression mainly in his last and greatest work FutnjۊƗt al-Makkiyya’s 2nd and 26th sections and also in of letters is seen in other chapters of FutnjۊƗt al-Makkiyya and Fu܈ nj܈ al-ۉikam (word, number, etc.).We should state that when we look at the history of philosophy until ণurnjfƯyya, it is obvious that Ibn ‘ArabƯ is more sophisticated than FaঌlullƗh from the point of interpreting letters mystically. However, he did not transform his views into a doctrine and did not give a religious character to them. The similarities between the science of letters and ণurnjfƯyya indicate that Ibn ‘ArabƯ has multi-sided influences on ণurnjfƯ thought and literature. But although there are many similarities concerning the influence, closeness, and resemblances, ণurnjfƯyya cannot be determined as an imitation of Ibn ‘ArabƯ’s views. In ণurnjfƯ doctrine, sometimes influences and …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nesimi’nin Türkçe Divanında “Bahr” la İlgili Tasavvufi Kavramlar | book | Seadet Şıhıyeva | 0 | 0 |
Gerek Türk, gerekse de Fars divan şiirinde …
Gerek Türk, gerekse de Fars divan şiirinde soyutlama (abstraction) sürecinde “deniz”(“bahr”,“derya”,“umman”,“muhit”) mecazının etkin yeri vardır. Denizin simgeleşmesinin tarihi muhtemelen eski devirlere uzanıp gitmektedir. Deniz Şamanlıkta hayatla ölüm arasında sınır mesabesinde olan varlık1, Kuran’da kürsi kavramıyla belirtilen öteki âleme ait bir anlayış2 (bkz: Braginskiy, 1989: 196), eski Hint dininde, aynı zamanda İslamî mistisizmde (tasavvuf) çoğunlukla Mutlak varlığın simgesi olarak özel konuma sahiptir. Orta çağ İslamî Doğu şiirinde çeşit çeşit mitolojik, dinî, mistik ve edebî fonksiyonlar yüklenen bu mecaz eski inançların uzantısıdır. Tasavvufi divan şiirinde vahdet-i vücut felsefesini, mikrokosm ve makrokosm ilişkisini anlatırken şairlerin çoğu zaman kullandıkları mecazlardan biri de “bahr” 3 ve eşanlamlılarıdır. AM Schimmel’in sözleriyle “insanın Allah’la birliği konusu şairlerce türlü simgelerle dile getirilmiştir. Umman, dalga, köpük, damla gibi. Bunlar her seferinde başka görünseler de yine sudur”.(Schimmel, 2000: 223; Aydın, 2007: 157) Tasavvufi düşünce tarihinde Tanrısal ummandan söz eden ilk sufi Niffari'dir.(Schimmel, 2000: 223)“İbn Arabî de tanrısal zatı, içinden uçup kaçan biçimlerin dalgalar gibi yükseldiğini derken geriden düşüp sonsuz derinliklerde kaybolduğu engin, yeşil bir deniz4 gibi görmüştür”.(Schimmel, 2000: 223; Aydın, 2007: 157) Denizin salikin geçtiği yol ve gerçeği buluşu makamı olmasına Mevlana şiirinde de rastlanır. Düşünür öteki âlemi seyirden dönüşü “denizden kıyıya dönme”(Moulevi, 1376: 179) olarak adlandırmaktadır. Tasavvuf edebiyatında ariflerin Peygamberin miracına benzer tarzda ruhi seyrinin derya …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Sosyal Nitelikli Konuların Tasavvufi Yorumu: Nesimi Örneği | book | Seadet Şıhıyeva | 0 | 0 |
Divan ve tasavvuf şiirinin, aynı zamanda Hurufi …
Divan ve tasavvuf şiirinin, aynı zamanda Hurufi edebiyatının ünlü temsilcilerinden olan Seyyid İmadeddin Nesimi de toplumsal hayatın çeşitli alanlarından söz etmiştir. Düşünür, fiziki ve zihni oyunlar (satranç (şah-mat), nerd, top, çevgan), çağının musiki makamlarına fragman şeklinde olsa bile işaret etmektedir. Bu hatırlatma beyitlerde kültür hayatı aslında siyasal, toplumsal, tasavvufi, psikolojik durum vs. ile ilgili düşüncelerin ifadesinde bir fon oluşturmaktadır.Nesimi şiiri, sosyal grupların temsilcilerinin sayının çokluğu bakımından döneminin imaj galerisini oluşturmaktadır. Genellikle şairin amacı bu sosyal gruplar ve onların yaşamı, alışkanlık ve inançlarını tasvir etme değildir. Amma bu çok sayıda anımsatmalar ve işaretler sonuçta Nesimi döneminin gelenek ve göreneklerinin dolayısıyla muhafazasına, günümüze ulaşması ve bilinmesine
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Ârif Mevlâna’nÙn Ruhî Durumu:«Ene’l-Hakk» ve «HâmûŞ» ArasÙnda | book | Seadet ŞIHIYEVA | 0 | 0 |
Tasavvuf şiirinin en cesaretli şairi”(S. Nefisi) adlandırılan …
Tasavvuf şiirinin en cesaretli şairi”(S. Nefisi) adlandırılan Mevlâna’nın şiirinin temel konuları insanın ruhunun yaratılıştan önceki hali, bu âleme gelişi ve yaşamının ali hedef ve maksatları, insanın ilahi hakikate ulaşmasının yol ve vesileleri, bu âlemle değil, geldiği ilahi âlemle ilgili telaşları gibi meselelerdir. Mevlâna’nın bu yöndeki düşüncesinde tezat teşkil eden iki kavram (“ene’l-hakk” ve “hamuş”) dikkatimizi çekti. Her iki İslamî kavram ruha mahsustur. Birinci ifade cismani varlıkla ilişkilerini kırarak “Hakta hak” olan ruhun, ikinci ise cisim dahilinde olduğundan dolayı hakikatlerin aslı hususunda susmaya mecbur kalan ruhun dilinden belirtiliyor. Mevlâna birinci kavrama “Fihi ma fih” ve “Masnevi” sinde hak kazandırsa da, ilahi ruha ait olarak değerlendirdiği “ene’l-hakk” a ortak çıkmıyor ve onu Hallac Mansur’un dilinden söylüyor. Oysa ilahi âlemle ilgili düşüncelerinin açıklık ve şath niteliğinde olmasına göre selef ve haleflerini çok geride bırakan Mevlâna,“Divan-ı Kebir” indeki şiirlerinin çoğunu “hamuş” ve onunla yakın anlamlı ifadelerle bildirir. Ünlü düşünürün bu görüşlerinin hareket noktası ise çoğu zaman “Biz hakikati söylemedik ki, toplumun nizamı bozulmasın” mülahazasıdır. Bu “hamuş” a her beytinde değişik ve yeni bir İslamî incelik katan Mevlâna bununla bazen ilahi hakikatin sırlarının “namahrem” den,“amm” dan gizli tutulması maksadını izliyor, bazen “hamuş” tan “zeban-e bizebani” ye geçidi kastediyor vs. Çünkü düşünüre göre,“hamuş” dan sonraki merhalede deha “harf”,“söz”,“dil” vs. ye ihtiyaç kalmıyor. Bundan sonraki hakikatler dilsiz dille (“lisan-e bilisani”) söylenir. Bazen ise o sadece “içinden gelen sesi dinlemek için susar”(M. Kaplan …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| BEDREDDİNİLİK VE HURÜFİLİK: ORTAK YÖNLER | XV. TÜRK TARİH KONGRESİ / Türk Tarih Kurumu /N: VI səh: s. 1473-1494. | Şıhıyeva Seadet | 0 | 2010 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Onomasti̇c i̇magery i̇n Nasi̇mi̇’s di̇vans and i̇ts poeti̇c and styli̇sti̇c features | HOMEROS / Rating Academy /Cild: 4 /N: 3 səh: 159-166 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2021 |
The great poet of Azerbaijani literature of …
The great poet of Azerbaijani literature of XIV century Seyid Imadaddin Nasimi subtly using the variety of meanings of the word was an unsurpassed master of the artistic word, able to give a word a new meaning, reduce or expand the possibilities of expression. The poet commented on and interpreted the meanings and forms of writing not only common nouns but also proper names.Among his interpretations, the poetic meanings that he attached to personal names are especially interesting. His pseudonym (Nasimi), he also gave different philosophical and artistic meanings to his name (Imad), the pseudonym of his predecessor Hafiz Shirazi (Hafiz) and his name (Shamseddin), the pseudonym of his mentor Fazlullah (Naimi), and his names (Shihabeddin, Fazlullah), named after his close friend and like-minded person Aliyyul-A’la (Ali). Nasimi was based on religion (Ali and his various epithets (Asadullah, Shir-i Yazdan, Haydar-i Kerrar, etc.)) and literary names (Nizami and his heroes (Khosrov, Shirin, Shekker ...), Attar, etc. ) as elements of artistic imagination giving them figurative functionality. Although the Hurufit poet resembles his teacher in different names, only Fazlullah is the source of inspiration for his poetic imagination, a name that has led to many poetic and Sufi interpretations. As can be seen in his poetry the literary, historical, and fictitious names are used as elements of poetic art and have a poetic and stylistic feature.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| İV. Uluslararası Türklerin Dünyası Sosyal Bilimler Sempozyumu | book | Osman Kubilay GÜL, KURT Berker, Celal Can ÇAKMAKCI | 0 | 0 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=816429 | book | _ | 0 | 0 | |
| https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=816429 | book | _ | 0 | 0 | |
| DƏLİ DOMRUL BOYUNDAKİ BİR MOTİVİN ANALOQLARI | Motif Akademi Halkbilimi Dergisi / Motif Yayıncılık /Cild: 4 /N: 7 səh: 237-254 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 |
There is carried out the typological analysis …
There is carried out the typological analysis of the basic motive in the song about Deli Domrul (“Book of Dede Korkut”, a fight against an angel of death) and revealed analogies between this motive, Sumerian-Acadian and Greek mythologies, Jewish and Islamic legends in the given article. The special attention is given to the number of east prototypes, archetypes and transformations of this motive. Based on the investigated materials the continuity of these motives and degree of influence of previously mentioned prototypes to the song about Deli Domrul is determined.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| NƏSİMİNİN DÜŞÜNCƏ ALƏMİNDƏ MİFOPOETİK OBRAZLARIN YERİ | Motif Akademi Halkbilimi Dergisi / Motif Yayıncılık /Cild: 4 /N: 8 səh: 335-353 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 0 |
Bu makalede büyük Azerbaycan şairi ve düşünürü …
Bu makalede büyük Azerbaycan şairi ve düşünürü İmadeddin Nesimi’nin (1360-1417) Türkçe divanında mitolojik ve tasavvufi düşüncelerin katmanları, simgeleşen mitolojik imajlar ve onların kullanım biçimleri araştırılır, “div”, “peri”, kutsal ağaç, kuşlar (doğan, güvercin, karga, baykuş) vs. gibi birtakım sembolik imajlar incelemeye tabi tutulur. Bu makalede ilk kez olarak bir kısım mitolojik imajlar tasavvuf şiiri, özellikle Nesimi şiiri bağlamında araştırılır, birtakım sembollerin milli-psikolojik hafızaya bağlılık düzeyi ve şiir sanatının gelişmesindeki rolü belirlenir.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Hurufilik Kaynaklarında Türkçe ve Farsça'nın Statüsü Sorunu | BİRİNCİ ULUSLARARASI DÜNYA DİLİ TÜRKÇE BİLGİ ŞÖLENi (SEMPOZYUMU) BİLDİRİLERİ / Türk Dil Kurumu | Seadet Şıhıyeva | 0 | 2011 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| LEVELS AND FORMATS OF NASSIMI'S INFLUENCE THE POETRY OF NEJATI (NECATİ ŞİİRİNDE NESİMİ’DEN ETKİLENMENİN BOYUT VE BİÇİMLERİ) | İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi /Cild: 1 /N: 2 səh: s. 57-86. | Seadet Şıhıyeva | 0 | 2012 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| ORTA ÇAĞ DOĞU ŞİİRİNDE HARF VE SAYI MİSTİSİZMİ (KAYNAKLAR, AŞAMALAR…) | book | Seadet ŞIHIYEVA | 0 | 0 |
Tarihi eski çağlardan, belki insanların sihrî inançlarından …
Tarihi eski çağlardan, belki insanların sihrî inançlarından başlayan harf, ses, söz ve rakam mistisizmi eski Mısırlılar ve Keldanilerin dinî mistik, Yunanların felsefî, cahiliyye dönemi Araplarının edebî, Yahudi ve Hıristiyan düşünürlerinin dinî felsefî ve İslam düşünürlerinin dinî felsefî ve edebî görüşlerini şekillendirmiş, düşüncelerini yönlendirmiştir. İslamî muhitte gerek tasavvufî, gerek de evrensel şiirde Arap harfleri esasında alfabe, ebcetten kaynaklanan harf ve rakam sembolleri geniş yayılmıştır. Bu genişliyi ilkönce Kur’an, onun tefsir ve tevilleri, bunlardan kaynaklanan edebî ve felsefî düşünceler yönlendiriyorduysa, daha sonralar–XIV. yy’dan itibaren bu fikrî akıma Hurufilik düşüncesi de eklendi ve harflerle bağlı mülahazalarda artık bu öğretinin doğrudan doğruya veya dolayısıyla etkisi görülmeye ve aranmağa başladı. Hurufilik görüşleri Azerbaycan, Türkiye, İran, Merkezi Asya, Hindistan’da yaranmış edebiyat üzerinde derin etki bıraktı.Hurufilik edebiyatında harf ve rakam mistisizmi adeta Kur’an ve kısmen Fazlullah’ın “Cavidanname” si üzerinde oluşmuştur. Hurufilik edebiyatının temsilcilerinin değişik anlamlar yükleyip, diğer edebî ve felsefî akımlara aktardığı başlıca yönler 28 ve 32 sayılarına farklı açılardan anlamlar verilmesi, insanın yüzünde kutsal adların ve Kur’an’ın (bütünü veya hisselerinin) yazılmasıdır vs. Bu simgelerin yaygınlaşması ve bu özelliğin edebî felsefî fikirde kendisine geniş biçimde bir yer edinmesine Seyyid İmadeddin Nesimi’nin şiirinin tesir gücüyle beraber Hurufilikle bazı fikrî ilişkileri bulunan Kalenderilik, Nakşibendilik, Nimetullahilik, Kızılbaşlık, Halvetilik ve onun şubelerinden Rüşenilik, Gülşenilik, Niyazilik (Mısrilik) gibi …
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Ârif Mevlâna’nın Ruhî Durumu:«Ene’l-Hakk» ve «Hâmûs» Arasında | Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi / Selcuk University /N: 22 səh: 187-205 | Seadet Şıhıyeva | 0 | 0 | |
| BİDEL YARADICILIĞINDA HƏRF ƏSASLI POETİKA: ARXETİP VƏ BƏDİİ TƏXƏYYÜL | Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi / Kaşgarlı Mahmut Uygur-Çin Uygulama ve Araştırma Merkezi /Cild: 1 /N: 2 səh: 13-29 | Seadet Shikhiyeva | 0 | 0 |
Zəngin ədəbi miras sahibi olan Bidelin şeirində …
Zəngin ədəbi miras sahibi olan Bidelin şeirində hərflərinməcaz yaradıcılığında iştirakı qabarıq nəzərə çarpsa da, bu məcazlaşmanınyaradılması prosesi, ilk örnəyi və poetik interpretasiyaları, şairin məqsədi vəs. indiyədək xüsusi araşdırılmamışdır. Bidelin şeirində hərf simvol və məcazlarınınxüsusi bir yeri vardır və onun yaradıcılığının özünəməxsusluqlarından biri də hərfin sözdəki yeri və malik olduğu yazılış şəklidir.Onun şeirində hərflər bəzən simvol, bəzən istiarə, bəzən isə təşbeh kimi çıxışedir. Bidel bəzən hərflərin say qarşılığını da vurğulamaqla şeiriyyətə yeni məzmunlarqazandırır və hərf-say münasibətinə fərdi xarakterli anlam çaları verə bilir.Bu məcazlaşma və hərf üzərində məzmun yaradıcılığı şairin hürufilik ədəbiyyatınınənənəsindən xəbərdarlığını göstərir. Bəzən isə hürufilik düşüncəsindənqaynaqlanan digər təriqətlərin (qələndərilik, səfəvilik və s.) ədəbi ənənəsindəntəsirlənmə də müşahidə olunur. Bəzi hallarda bu hərf-məcazlar irfani düşüncə vəklassik şeir ənənəsinə bələdliyin deyil, eyni zamanda poetik təxəyyülün gücünündə göstəricisi olur. Bidein şeirində hərf simvollarının düşüncə baxımından özülünüvə yerini təhlil edərkən belə bir nəticəyə gəldik ki, o, təkcə farsdilli şairlərindeyil, türk şairlərin də divan yaradıcılığına bələd olmuşdur. Çünki onun şeirlərindəyer alan bəzi beytlər Nəsimi, Əhmədi, Xətai, Füzuli və Xəyali bəyin şeiri iləyaxından səsləşir. Bidelin şeirində nəzərə çarpan hərf simvol, məcaz və təşbehləri,bir tərəfdən, onun şeirini klassik fars və türk şeirinə bağlayır, digər tərəfdən,şair xəyalının vüsətindən soraq verir.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Yunus Şiirinin Coğrafyası: Fiziksel ve Ruhsal Mekânlar | KİTABI səh: 37 | Seadet ŞIHIYEVA | 0 | 0 |
Divan şiirine serpiştirilmiş çeşitli mazmunları sınıflandırarak ele …
Divan şiirine serpiştirilmiş çeşitli mazmunları sınıflandırarak ele alırken bir fikir düzeni oluşturulduğu ve bazen yakın düşünceye çeşitli yönlerden ışık tutulduğu ortaya çıkar. Bu terimlerin bir kısmının birbiriyle ilişkisi net olarak görülmekle birlikte, fikri bağı düşüncelerin altında olan diğer bir kısmı özel araştırmalar sonucunda belirlenebilir. Sonuçta, ilk bakışta geleneksel ve ilişkisiz gibi görünen birtakım deyimlerin kullanım açısından değişik boyutları ve bu yönüyle kişisel nitelik arz eden yanları olduğu ortaya çıkar. Bu terim ve mazmunların ortaçağ şiirinde kullanımıyla çağdaş araştırmacının o mazmuna yaklaşımı ve değerlendirmesi, başka deyişle ortaçağ şairiyle çağdaş araştırmacının amacı farklılık göstermektedir. Bazen ortaçağ şairinin kullandığı anlam değil, bu anlamın arka planı araştırmacılar için önem kazanır. Coğrafi terimleri bu bağlamda incelerken aynı durum karşımıza çıkar. Bilindiği üzere, klasik şiirde şehir adları, divan şairlerinin çeşitli mazmunları oluştururken sıklıkla başvurdukları öğelerdendir. Birtakım şairler, şehir ve ülke adlarını farklı mazmunlar, tevriye, zıtlık vs. oluşturmak amacıyla da kullanmışlardır. Ama bu adlar, her zaman simgesel değildir; bazen gerçeklikle olan ilişkilerini de korur. Adeta gezgin derviş hayatı süren veya genel olarak hayatı seferlerde geçen şairlerin eserlerinde, bu şehir ve ülke adlarını anımsatmaları, bu adların, onların biyografisinin bir parçası olması açısından da özel önem arz eder. Bu hatırlatmalar sadece edebiyatçıların değil, tarihçi ve etnologların da her zaman dikkatini çeker. Bu gibi edebi deyimlerin tarihsel arka planı, dönemin insanının gerçek hayatına ait işaretler olma vasfını taşır. Aynı zaman-
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Səadət ŞIXIYEVA AMEA, Ak. Z. Bünyadov ad. Şərqşünaslıq İnstitutu | book | Lessing Mendelssohn | 0 | 0 |
Məqalədə Şərq fəlsəfi düşüncə tarixində mühüm bir …
Məqalədə Şərq fəlsəfi düşüncə tarixində mühüm bir yerə sahib olan hürufiliyin öyrənilməsində nəzərə çarpan ənənəviləşmiş yanlışlar təhlil edilir. İndiyədək hürufiliyin fəlsəfi bir təlim və siyasi məqsədli hərəkat kimi fəaliyyəti, məram və məqsədləri və s.-nin bəzi aspektləri təhrifli şəkildə təqdim olunmuşdur. O yanıltmalar içərisində hürufiliyin bir təlim olaraq leqal fəaliyyətə başlaması, Fəzlullahın sağlığında və onun edamından sonra hürufilərin siyasi iqtidarlarla ittifaqa girmə cəhdləri və s.-nin dəyərləndirilməsi də yer alır. Bu məqalədə haqqında bəhs etdiyimiz həmin təhriflər, onların yaranmasına təkan verən qaynaqlar, tarixi hadisələri yanlış anlamalar və s. dəyərləndirilərək, tarixi gerçəkliklərin üzə çıxarılmasına cəhd edilir. Məqalədə hürufilik mətnləri əsasında bir neçə mübahisəli məsələnin aydınlaşdırılmasına xüsusi diqqət yetirilir.Bundan başqa, məqalədə hürufi üsyanları ilə əlaqədar faktlar təfərrüatlı öyrənilərək təhriflə gerçəkliyin sərhədləri müəyyənləşdirilmiş, xüsusilə Şahruxa suiqəsdlə bağlı ziddiyyətli məqamlar təhlilə cəlb edilir. Bu araşdırmalar nəticəsində təkcə hürufiliyin tarixi ilə bağlı bir sıra hadisələrin gedişatı, səbəb və nəticələrində təhriflərin olması deyil, həm də bir sıra qaynaq və araşdırmalarda haqqında bəhs olunan bəzi şəxslərin uydurma olması da üzə çıxarılır.
Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Niyazi Misrinin “Divani-ilahiyyat” ında hürufilikle sesleşmeler,“ | Şerg filologiyası meseleleri”, Bakı səh: 375-424 | Seadet Şıhıyeva | 1 | 2010 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Kuruluş Dönemi (XIII-XV. yy. Başları) Türk Divan Şiirinin Özellikleri | Prof. Dr. Abdülkadir Karahan’ın Anısına Uluslararası Divan Edebiyatı Sempozyumu [27-28 Mayıs 2008], İstanbul, Beykoz Belediyesi Kültür Yayınları səh: 289-310 | Seadet Şıhıyeva | 1 | 2008 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| Nesiminin selefleri ile “mübahise” leri (Hafiz ve Nesimi)(V),“ | Еlmi araşdırmalar /N: 1-2 səh: 39-50 | Seadet Şıxıyeva | 1 | 2003 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| XV yüzil türk bedii-felsefi fikri tarixinde Nesiminin yeri | Tarix ve onun probl mleri /N: 2 səh: 33-39 | Seadet Şıhıyeva | 1 | 2000 |
Əlaqəli məqalələr(Google) |
| POETİK VƏ İRFANİ TƏXƏYYÜL İŞIĞINDA NƏSİMİ ŞƏXSİYYƏTİNƏ BAXIŞ ŞƏKİLLƏRİ | İPƏK YOLU /N: No.2 səh: s. 5-24. | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2019 | |
| Nəsiminin irfani görüşləri | Sivilizasiya /N: 4 (32) səh: 122-131 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2016 | |
| Fuzuli’nin Türkçe Şiirinde Tarikatla Bağlantısının Tezahürleri (XVI. yüzyıl Bektaşî-Kalenderî edebî örnekleriyle karşılaştırma). | Yunus Əmrədən Məhəmməd Füzuliyə İnsan Sevgisi adlı Beynəlxalq Simpozium Materialları (Bakı, 10 iyun 2010), / Bakı: İpəkyolu nəşriyyatı səh: s. 195-221. | Seadet Şıhıyeva | 0 | 2011 | |
| Azərbaycan nizamişünaslıqdakı təhrif və interpretasiyalara bir nəzər | Ədəbiyyat qəzeti. / (https://edebiyyatqazeti.az/news/sience/7486-azerbaycan-nizamisunasligindaki-tehrif-ve-interpretasiyalara-bir-nezer) /N: 26 iyun səh: s. 18-21. | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2021 | |
| Hurufism and Nuqtavi Movement During Safavid Period (Səfəvilər dövründə hürufilik və nöqtəvilik ) | History and Reality, Azerbaijan History Society (Tarix və gerçəklik, Azərbaycan Tarix Qurumu) /N: 13-34 | Saadat Shikhiyeva | 0 | 2013 | |
| Nəsiminin söz oyunu və xəyali gedişləri, . | Xalq oyunları və meydan tamaşaları mədəniyyəti: klassik irs və müasirlik. Respublika konfransının materialları (14-15 noyabr Bakı, 2012)() səh: s. 208-212 | Səadət Şıxıyeva | 0 | 2012 | |
| Mythopoetic Characters in Nasimi’s Way of Thinking | Scientific Researches / Nurlan /N: 3-4 səh: 13-21 | Saadat Shikhiyeva | 0 | 2001 | |
| Nasimi’s Disputes with His Predecessors Nəsiminin sələfləri ilə “mübahisə”ləri (Nəsimi və Əttar) (I) | Scientific Researches (Еlmi araşdırmalar) / 44-50 /N: 1-2 | Saadat Shikhiyeva | 0 | 2000 | |
| Selef-Xeleflik Münasibetleri | Nizami Gəncəvi (еlmi, ədəbi-bədii jurnal) /N: №3 səh: s. 70-75. | Seadet ŞIXIYEVA | 0 | 1994 |