Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
İnsan resursları və elmmetrik məlumatlar bazası
Profil

Hüseyn Mustafabəyli

ANAS_2806
Elmi fəaliyyət
Qeyd: Elmi işlərin xülasələri əsasında süni intellekt (Gemini AI) tətbiqi ilə tərtib olunmuşdur
Ümumi xülasə (AI):
Hüseyn Mustafabəyli, Şəki Regional Elmi Mərkəzinin Landşaftşünaslıq şöbəsinin müdiri, geo-min.üzrə fəlsəfə doktorudur. Google Scholar profilində 44 sitat gətirilmə (n_citations) və 4 H-indeksi (h_index) ilə elmi fəaliyyətini davam etdirir. Onun 28 nəşri (publications) mövcuddur. Professorun əsas tədqiqat istiqamətləri arasında landşaftşünaslıq, biogeokimya, torpaqşünaslıq və mikroelementlərin bitki və torpaqlara təsiri yer alır. O, Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinin landşaft qurşaqlarının, biogeokimyəvi proseslərinin və ekoloji vəziyyətinin tədqiqinə xüsusi diqqət yetirir. Tədqiqatları əsasən Böyük Qafqazın cənub yamacında yerləşən landşaftların, torpaqların və bitki örtüyünün xüsusiyyətlərinin, həmçinin biofil elementlərin miqrasiyası və biomüxtəlifliyin qorunması məsələlərinə həsr olunub. Son illərdə aparılan tədqiqatlar, səhralaşma proseslərinin təsirləri, urbanizasiya və ekoloji problemlərin qarşılıqlı əlaqəsi, eləcə də Qarabağ və Şərqi Zəngəzur bölgələrinin landşaftlarının bərpa olunması ilə bağlı məsələləri əhatə edir.
Huseyn Mustafabayli, Head of the Landscape Science Department at the Sheki Regional Scientific Center, is a Ph.D. in geo-min. He continues his scientific activity with 44 citations (n_citations) and an H-index of 4 (h_index) on his Google Scholar profile. He has 28 publications (publications). The professor's main research interests include landscape science, biogeochemistry, soil science, and the impact of microelements on plants and soils. He pays special attention to the study of landscape zones, biogeochemical processes, and the ecological situation of the Sheki-Zagatala region of Azerbaijan. His research mainly focuses on the characteristics of landscapes, soils, and vegetation of the southern slope of the Greater Caucasus, as well as the migration of biophilic elements and the conservation of biodiversity. Recent research covers the effects of desertification processes, the interaction of urbanization and environmental problems, as well as issues related to the restoration of the landscapes of the Karabakh and Eastern Zangezur regions.
Гусейн Мустафабейли, заведующий отделом ландшафтоведения Шекинского Регионального Научного Центра, является кандидатом геолого-минералогических наук. Он продолжает свою научную деятельность с 44 цитированиями (n_citations) и индексом Хирша 4 (h_index) в своем профиле Google Scholar. Он имеет 28 публикаций (publications). Основные исследовательские интересы профессора включают ландшафтоведение, биогеохимию, почвоведение и влияние микроэлементов на растения и почвы. Особое внимание он уделяет изучению ландшафтных зон, биогеохимических процессов и экологической ситуации Шеки-Закатальского района Азербайджана. Его исследования в основном сосредоточены на характеристиках ландшафтов, почв и растительности южного склона Большого Кавказа, а также на миграции биофильных элементов и сохранении биоразнообразия. Недавние исследования охватывают влияние процессов опустынивания, взаимодействие урбанизации и экологических проблем, а также вопросы, связанные с восстановлением ландшафтов Карабаха и Восточного Зангезура.
Tədqiqat maraqları (AI):
Landşaftların tədqiqi və xəritələşdirilməsi, Torpaqların biogeokimyəvi təhlili, Bitki-torpaq əlaqələrinin öyrənilməsi, Ekoloji qiymətləndirmə, Landşaftların bərpası, Mikroelementlərin təhlili, Biocoğrafiya, Ekocoğrafi təhlil
İxtisas sahələri (AI):
Landşaftların tədqiqi və xəritələşdirilməsi, Torpaqların biogeokimyəvi təhlili, Bitki-torpaq əlaqələrinin öyrənilməsi, Ekoloji qiymətləndirmə, Landşaftların bərpası, Mikroelementlərin təhlili, Biocoğrafiya, Ekocoğrafi təhlil
Şəxsi məlumatlar
Tam Adı:
Hüseyn Lütvəli oğlu Mustafabəyli
Elmi dərəcə:
Geo-min.üzrə fəlsəfə doktoru
Elmi ad:
Təvəllüd:
Ünvan:
Telefon:
Email:
İş yeri məlumatları
Təşkilat / Şöbə:
Şəki Regional Elmi Mərkəzi / Landşaftşünaslıq
Vəzifə:
Şöbə müdiri
Əsas iş yeri:
Bəli
İşləmə müddəti:
1 Yanvar 2024 – H/h
Elmi işlərin siyahısı
İşin adı Jurnalın adı, Nəşriyyat, cild, N Müəlliflər İstinad sayı Nəşr tarixi Abstrakt və oxşar məqalələr

Tarix Ümumi Məqalə sayı Ümumi İstinad sayı h index i10 index
1 Noyabr 2025 30 57 4 1
1 Oktyabr 2025 28 56 4 1
1 Sentyabr 2025 28 45 4 1
1 Avqust 2025 28 44 4 1
1 İyul 2025 26 43 4 1
1 İyun 2025 26 43 4 1
1 May 2025 26 43 4 1
1 Aprel 2025 26 43 4 1
1 Mart 2025 24 42 4 1
1 Fevral 2025 20 22 3 0
1 Yanvar 2025 16 14 3 0
1 Dekabr 2024 16 14 3 0
1 Noyabr 2024 16 13 3 0
1 Oktyabr 2024 16 13 3 0
1 Sentyabr 2024 16 13 3 0
1 Avqust 2024 16 13 3 0
1 İyul 2024 16 13 3 0
1 İyun 2024 16 13 3 0

Content for WOS.
Elmi işlərin siyahısı
İşin adı Jurnalın adı, Nəşriyyat, cild, N Müəlliflər İstinad sayı Nəşr tarixi Abstrakt və oxşar məqalələr
БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА ТИПОВ ПОЧВ ШЕКИ-ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА. Природно-ресурсный потенциал и экологическая реабилитация деградированных ландшафтов / Грозный: издательство ФГБОУ ВО «Чеченский государственный университет им. А.А. Кадырова» /Cild: 7 /N: март səh: 248-254 Гусейн Мустафабейли, Мурад Кахраманов 3 2023 Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а … Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а также растения биоиндикаторы по различным формам рельефа. Миграционная способность биофильных химических элементов в почвах (Cu, Zn, Co и др.) по крутым, уклонным, пологим и ступенчатым формам склонов, что ослабевает по мере уменьшения уклона в зависимости от силы тяжести. Высокие содержания биофильных микроэлементов-Cu, Zn и Co, реже Ni, Cr и Pb встречается в бурых горно-луговых и горно-лесных почвах западной части южного склона Большого Кавказа. Определены характерные для данного региона растения биоиндикаторы по различным формам рельефа и основных типов почв. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
ARİD VƏ HUMİD TİPLİ BİOGEOSENOZLARIN LANDŞAFT DİAQNOSTİK VƏ BİOGEOKİMYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 13 /N: февраль səh: 457-469 Hüseyn Mustafabəyli̇ 0 2023 Məqalədə, müxtəlif landşaft tiplərinin süxur və torpaqları … Məqalədə, müxtəlif landşaft tiplərinin süxur və torpaqları ilə onlarda bitən ağac, kol və ot bitkilərinin kimyəvi tərkibləri arasında olan əlaqələrin iqlim tipindən asılılığı araşdırılmışdır. Bu məqsədlə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsində 9 landşaft tipinə aid olan və bir-birindən fərqlənən 4 biocoğrafi sahə üzrə arid, semiarid, semihumid və humid iqlim tipli biogeosenoz ərazilərdən götürülmüş ağac, kol və ot bitkilərinin yarpaqlarında saxlanan makro və mikroelementlərin miqdarları təyin edilmişdir. Humid iqlim şəraitinə malik biogeosenozların torpaqlarında əsas biofil kimyəvi elementlərin (K, Mg, Fe və s.) yüksək miqdarları müəyyən edilsə də onların bitki yarpaqlarında çox vaxt K, P və Zn kimi elementlərin çatışmazlığı müşahidə edilir. Arid iqlim şəraitində olan landşaftlara aid biogeosenozlarda biokütlənin miqdarı azalsa da bitkilərin yarpaqlarında biofil elementlərin (K, P, Zn, Cu, Co və s.) miqdarı xeyli artır. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
AZƏRBAYCANDA URBANİZASİYA PROBLEMİ Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 9 /N: февраль səh: 448-456 Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov 0 2023
Əlaqəli məqalələr(Google)
AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA İQTİSADİ-COĞRAFİ RAYONUNUN LANDŞAFTLARININ EKOCOĞRAFİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 9 /N: октябрь səh: 303-311 Hüseyn Mustafabəyli̇, Qafqaz Ağabalayev, Yusi̇f Rəhi̇mov, Sevi̇nc Hüseynova 0 2022 Məqalədə Böyük Qafqazın cənub yamacındakı Şəki-Zaqatala iqtisadi … Məqalədə Böyük Qafqazın cənub yamacındakı Şəki-Zaqatala iqtisadi coğrafi rayonunun landşaft qurşaqlarının yayılma tiplərindən, landşaft qurşağının səciyyəvi xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsindən bəhs edilir. Bu sahədə aparılan tədqiqatlar landşaftlarda təbii mühitin pozulma dərəcəsini aşkara çıxarmağa, onlarda ekoloji vəziyyəti qoruyub saxlamağa xidmət göstərir. Eyni zamanda insan fəaliyyətinin təsiri nəticəsində landşaftın tarazlığını sabitləşdirmək üçün landşaft komplekslərinin qiymətləndirilməsi və onun pozulmasının qarşısının alınması, təbii resursların tükənməsi, habelə nadir və nəcib canlı orqanizm növlərinin sıradan çıxmasına imkan verməmək üçün landşaft strukturunda tədbirlər sistemini hazırlamağa və tətbiq etməyə imkan yaradır. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
О БИОГЕОХИМИЧЕСКИХ СВОЙСТВАХ ГОРНЫХ ПОРОД, ПОЧВ, ИЛА И РАСТЕНИЙ, РАСПРОСТРАНЕННЫХ НА ЮЖНОМ СКЛОНЕ БОЛЬШОГО КАВКАЗА Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 11 /N: март səh: 255-265 Гусейн Мустафабейли 0 2023 Основная цель статьи изучение биогеохимических свойств образцов … Основная цель статьи изучение биогеохимических свойств образцов горных пород, почвы, ила и растений, относящихся к разным типам ландшафта на южном склоне Большого Кавказа (северо-западный – Шеки -Закатальский район Азербайджана), определение существующих биогеохимических закономерностей. Было обнаружено, что большинство типов горных пород богато – Ca, Mn и Pb. В материале речного ила отмечается увеличение содержания биофильных элементов – Fe, Co, Cu и Zn по сравнению глинам. Оно повлияет на интенсивность биогеохимическим процессам в этих районах и в результате почва обогащается полезными микроэлементами. Миграция микроэлементов в почвах и растениях в горно-луговых ландшафтах Cu и Co, в горнолесных ландшафтах южного склона Cu, Ni и Pb, в лесостепи подножий гор – Cu, Co и Pb и лесостепи дельтовой зоны преимущественно биофильных элементов, таких как – Co, Cu и Zn мигрируют сильнее. В направлении горные породы илы почвы растения количество элементов Cu, Zn и B увеличивается, а Co и Ni уменьшается. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
BİOGEOMORFOSENOZLAR VƏ ONLARIN SƏCİYYƏVİ BİOGEOKİMYƏVİ VƏ LANDŞAFT EKOCOĞRAFİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 8 /N: март səh: 274-281 Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov 0 2023 Biogeomorfosenozlar yarıqapalı dərə relyef şəraitinə malik xüsusi … Biogeomorfosenozlar yarıqapalı dərə relyef şəraitinə malik xüsusi biogeosenoz sahələr olmaqla qonşu ərazilərə nisbətən güclü küləklərin və quraqlıqların yoxluğu, rütubətliliyin və onunla əlaqədar yerüstü və yeraltı suların bolluğu ilə səciyyəvi olan fərqli mikroiqlim şəraitinə, böyük miqdarda biokütlə toplanması ilə, bitki və heyvanların növ müxtəlifliyi və üstün rekreasiya keyfiyyətlərinə malik olan təbii komplekslərdir. Biosenozların bitki-heyvan-mikroorqanizmlər birliyində mövcud olan növ müxtəlifliyi ərazinin torpaq örtüyü, yeraltı və yerüstü sularının kimyəvi tərkibi və süxurların litoloji tərkibindən asılı olaraq dəyişdiyi elmə məlumdur. Coğrafi ərazinin iqlim və torpaq xüsusiyyətlərini nəzərə almaqla proqressiv landşaft mərzlərinin öyrənilməsi nəticəsində bitki və heyvanların növ müxtəlifliyinin xüsusi relyef şəraitinə malik biogeosenoz sahələrdə daha səciyyəvi olduğu müəyyən edilmişdir. Təbii sərhədlərə malik olan bu ərazilər bir tərəfi çay dərəsi ilə əhatələnərək fərqli mikroiqlim şəraitinə malik olan qapalı dərə sistemidir. Baş Şabalıd biogeomorfosenozunda həmin ərazilər Şin çayı hövzəsinə aid olsa da, bu ərazi sel hövzəsindən kənarda yerləşmişdir. Böyük Qafqazın cənub yamacının Şəki-Zaqatala bölgəsinə aid hissəsində müxtəlif relyef forma və növlərindən asılı olan biogeosenoz tiplərinin lil nümunələrində kimyəvi elementlərin miqdarının müəyyənləşdirilməsi nəticəsində bu ərazilərin biogeokimyəvi tsiklərində daha çox K, P, Fe və s. elementləri iştirak etdiyi aşkar edilmişdir. Yarıqapalı dərə relyefli biogeosenozların fərqli coğrafi və biogeokimyəvi xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq, bizim tərəfimizdən bu tipli landşaft komplekslərinin … Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA BÖLGƏSİNİN LANDŞAFT QURŞAQLARINDA BİOGEOKİMYƏVİ PROSESLƏRİN SƏCİYYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 10 /N: январь səh: 506-515 Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov 0 2023 Məqalədə qlobal istiləşmə şəraitində Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinin … Məqalədə qlobal istiləşmə şəraitində Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinin landşaft qurşaqlarında biogeokimyəvi proseslərin səciyyəvi xüsusiyyətlərindən bəhs edilir. Səhralaşma prosesi həm ekoloji və sosial-iqtisadi problem olaraq tədricən quraqlaşan hidrometeoroloji iqlim şəraitində son dərəcə aktual məsələ hesab edilir. Səhralaşma prosesi ərazinin təbii şəraitindən xüsusilə, antropololoji, relyef, iqlim, bioloji və s. asılı olaraq müxtəlif intensivlikdə təzahür edir. Bioloji kütlənin azalması daha çox iqlim dəyişmələri, sürüşmələr, sellərlə əlaqədar olaraq dağ yamacları və dərələrdə rast gəlinir. Düzən relyefə malik ərazilərdə biokütlə nisbət yüksəkdir. Xüsusi biogeokimyəvi rejimə malik biogeomorfosenozlarda biofil elementlərdən K, P və C birləşmələrinin miqrasiyasının yüksək olduğu və biomüxtəlifliyin qorunduğu müşahidə edilir. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
LANDŞAFTLARIN DİAQNOSTİKASINDA BİOGEOKİMYƏVİ GÖSTƏRİCİLƏRİN TƏTBİQ EDİLMƏSİ Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 18 /N: январь səh: 474-491 Hüseyn Mustafabəyli̇ 0 2023 Məqalədə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinə aid landşaft növlərində … Məqalədə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinə aid landşaft növlərində biogeokimyəvi qanunauyğunluqların öyrənilməsi və onların landşaft diaqnostikasında tətbiqi məsələləri araşdırılmışdır. Müxtəlif ərazilərin torpaq növlərində bitkilərin bitməsi və onlarda mikroelementlərin paylanması ilə əlaqədar biogeokimyəvi rejimlər müəyyənləşdirilmişdir. Mikroelement tərkibinə görə azotla zəngin və kasıb, turş, qələvi, əhəngli, quru, rütubətli, bataqlaşmış, duzlu, gilli, qumlu, bərkimiş və ağır metallarla çirklənmiş torpaqlarda və onlarda bitən bitkilərdəki biogeokimyəvi rejim xüsusiyyətləri araşdırılmışdır. Bitkilərdə ən yüksək və aşağı mikroelement miqdaları və onların nisbətlərinin landşaft diaqnostikasında rolu tədqiq edilmişdir. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
AZƏRBAYCANIN ŞƏKİ-ZAQATALA BÖLGƏSİNİN TORPAQ NÖVLƏRİNİN BİOGEOKİMYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 7 /N: декабрь səh: 301-307 Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov 0 2022 Azərbaycanın Şəki-Zaqatala torpaqlarının biogeokimyəvi xüsusiyyətlərinin qiymətləndirilməsində onların … Azərbaycanın Şəki-Zaqatala torpaqlarının biogeokimyəvi xüsusiyyətlərinin qiymətləndirilməsində onların fiziki tiplərinin və buferlilik qabiliyyətinin təyin edilməsi ilə yanaşı inkişaf dinamikasının da təyin edilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Torpaq tipləri içərisində, bu bölgə ərazisində təbii qonur və boz, antropogen tipli qara torpaqlar aparıcı yer tutur. Torpağın fiziki kimyəvi proseslərə qarşı buferlilik qabiliyyəti, əsasən növlərin qumluluq, gillilik və əhənglilik göstəriciləri ilə ifadə olunur. Torpaqların deqradasiyası isə onların texnogen komponentlərlə çirklənməsi, duzlaşması, eroziyası və s. landşaftların reqressiv dinamikası ilə əlaqədardır. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
BİOCOĞRAFİ BÖLGÜ VƏ RAYONLAŞMA İŞLƏRİNDƏ BİOGEOKİMYƏVİ METODLARIN TƏTBİQİ HAQQINDA. Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /N: март 2 səh: 8-17 Mustafabəyli̇ Hüseyn Lütvəli̇ Oğlu, Qəhrəmanov Murad Aki̇F Oğlu 0 2024 Biocoğrafiya elminin in kişafında ekologiya və fiziki-coğrafiya … Biocoğrafiya elminin in kişafında ekologiya və fiziki-coğrafiya elmləri ilə yanaşı biogeokimya elmi də mühüm rol oynayır. Burada biofil elementlərin (C, P, N, K, Ca, Fe, J, F, Co, Zn və s.) bitki, heyvan və mikroorqanizmlərin çoxalma və yayılma proseslərinə təsiri öyrənilir. Dünya üzrə biocoğrafi hakimiyyətliklərin fərqləndirilməsi üçün vacib olan fiziki coğrafi, bioloji və biogeokimyəvi xüsusiyyətlər aşağıdakılardır: 1) ərazinin okeanlar və dağ silsilələri ilə birbirindən ayrılması; 2) eyniadlı daimi hava kütlələrinin təsiri altında olması; 3) fərqli biofil kimyəvi elementlərin tipomorfluğu; Holarktik hakimiyyətlikdə – N (azot), Oriental hakimiyyətlikdə – K (kalium), Afrotrop hakimiyyətlikdə – P (fosfor), Neotrop hakimiyyətlikdə – C (karbon), Paleotrop hakimiyyətlikdə – Ca (kalsium) və Antarktik hakimiyyətlikdə – Fe (dəmir); 4) biosenozun indikatoru sayılan edifikator bitki növlərinin assosiasiyasına malik olması; Holarktik hakimiyyətlikdə – palıdşam, Oriental hakimiyyətlikdə – bambuk-kokos palması, Afrotrop hakimiyyətlikdə – banan-baobab, Neotrop hakimiyyətlikdə – kofe-kakao, Paleotrop hakimiyyətlikdə – evkalipt-ağacabənzər ayıdöşəyi və Antarktik hakimiyyətlikdə – mamır-ciyərotu; 5) fərqli yırtıcı heyvanların hakimiyyəti: Holarktik hakimiyyətlikdə – canavar, Oriental hakimiyyətlikdə – pələng, Afrotrop hakimiyyətlikdə – şir, Neotrop hakimiyyətlikdə – yaquar, Paleotrop hakimiyyətlikdə – varan və Antarktik hakimiyyətlikdə – dəniz pişikləri. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
ТИПИЧНЫЕ БИОГЕОХИМИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА ЛАНДШАФТОВ В ЗАВИСИМОСТИ ОТ УСЛОВИЙ РЕЛЬЕФА. Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /N: 2 səh: 564-571 Мустафабейли Гусейн Лутвали Оглы 0 2024 В статье изучены различные типы ландшафта, биогеоценозы, … В статье изучены различные типы ландшафта, биогеоценозы, горные породы (илы), почвы, биогеохимические свойства видов растений и средообразующая роль местного рельефа Шеки-Закатальского района южного склона Большого Кавказа. Биогеоморфоценозы представляют собой особые участки биогеоценоза с полузамкнуто-долинными условиями рельефа и представляют собой природные комплексы с различными микроклиматическими условиями, характеризующимися отсутствием сильных ветров и засух, обилием поверхностных и подземных вод по сравнению с соседними участками, большим накоплением биомассы, разнообразие видов растений и превосходные рекреационные качества. Эти комплексы характеризуются своеобразным геологическим строением, стратиграфо-литологическим составом, климатом, почвенно-растительный покровом, а также ландшафтно-геохимической специализации на южном склоне Большого Кавказа. В них наблюдаются фитоценозы, богатые биофильными химическими элементами – К, Са, Си, Zn и Со. Создание подходящих эколого-географических условий для создания и сохранения биоразнообразия в полузамкнутых горно-долинных ландшафтных зонах позволяет рассматривать биогеоморфоценовые природные структуры горно-лесного ландшафтного пояса как резервуары биоразнообразия. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI ŞƏKİ RAYONU ƏRAZİSİNDƏ 2013-2023-cü İLLƏR ƏRZINDƏ TOPLANMIŞ VƏ TƏYIN EDİLMİŞ GÖBƏLƏK TAKSALARININ ÜMUMİ SIYAHISI Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 29 /N: октябрь səh: 359-387 Hüseyn Mustafabəyli̇, Elgün Mustafabəyli̇ 0 2023 Məqalədə 2013-2023-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonu … Məqalədə 2013-2023-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonu ərazisindən toplanmış və təyin edilmiş makromisetlərin siyahısı verilmişdir. Təyin edilmiş 150 makromisetlər taksaya aid edilmişdir. Onlardan 13-ü Ascomycota və 137-si Basidiomycota şöbəsinə aiddir. Onu da qeyd edək ki, yazı çap işində qeydə alınan 50 takson Azərbaycanda ilk dəfə qeydə alınımış və bir çox nadir növlər Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabına daxil olunmuşdur. Göbələk taksalarının latınca adları, aid olduğu ekoloji qruplar, yüksəkliyə görə paylanması, toplandığı ərazilərin GPS adresləri haqda məlumatlar verilmişdir. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
QARABAĞ VƏ ŞƏRQİ ZƏNGƏZUR BÖLGƏLƏRİ LANDŞAFTLARININ BƏRPASI VƏ BİOMÜXTƏLİFLİYİN QORUNMASI Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 9 /N: сентябрь səh: 267-275 Hüseyn Mustafabəyli̇, Murad Qəhrəmanov 0 2023 Məlum olduğu kimi Şərqi Zəngəzur və Qarabağ … Məlum olduğu kimi Şərqi Zəngəzur və Qarabağ iqtisadi bölgələrinin ərazisinin landşaft strukturu son 30 ildə erməni işğalı, hərbi əməliyyatlar və texnogen proseslərin təsiri altında xeyli dəyişikliyə – pozulmalara məruz qalmışdır. Məqalə, Azərbaycanın Qarabağ və Şərqi Zəngəzur bölgələri ərazisində bitki və heyvan biomüxtəliflik göstəricilərinin araşdırılması, onun qorunması üçün müntəzəm zəruri tədbirlərin hazırlanması məsələlərindən bəhs edir. Onun yazılmasında əsas məqsəd, landşaftşünaslıq elminin imkanlarından və qonşu ərazilərdə aparılmış elmi-tədqiqat işlərində qazanılan təcrübələrdən istifadə etməklə bu bölgələrin pozulmuş landşaftlarının bərpa işlərinə köməklik göstərməkdir. Biomüxtəlifliyin qorunması üçün süxur tərkibində K, Ca və Mg elementlərinin toplayıcıları olan süxurların iştirakı və onların yarıqapalı relyef şəraitində formalaşdırdıqları əlverişli landşaft mərzləri münasib hesab edilir Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА БИОФИЛЬНЫХ ЭЛЕМЕНТОВ В ЛАНДШАФТАХ ШЕКИ ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 10 /N: июнь səh: 1294-1303 Гусейн Мустафабейли 1 2023 В статье проведено изучение биогеохимических свойств химических … В статье проведено изучение биогеохимических свойств химических элементов в ландшафтных зонах Шеки Закатальского района Азербайджана. В этом физико географической провинции по рельефу, климату и комплексным эколого-географическим показателям выделяются следующие типы ландшафтов (субнивальный, альпийский, широколиственно-лесной лесостепной, сухостепной и полупустынный). Было определено биоиндикаторы минералов и химических элементов в ландшафтах отличающихся своими эколого-географическими и геологическими особенностями. Установлено что, биогеохимические аномалии играют положительную роль в ландшафте региона при повышении содержания элементов K, P, Ca, Cu и Co, а при увеличении элементов Si и Sr отрицательную роль в формировании растительных ареалов. Растения мяты (Mentha L), ромашки (Matricaria L) и бузины (Sambucus nigra), имеющие большие площади в данном территории богатые элементом Ca, собирают больше элемента Cu, чем другие растения. В названных растениях и в листьях ивы также обнаружено высокое содержание Zn и Со и низкое Sr, что, вероятно, связано с повышенной физиологической активностью Zn в ландшафтах с высоким содержанием Mg. В связи с физиологическими процессами, происходящими в ландшафтах, наряду с повышением содержания элементов Mg и Zn наблюдается уменьшение содержания Sr, основная роль которого связана с эрозионными и денудационными процессами. Генетические изменения, происходящие в ландшафтах … Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
ГЕОХИМИКО-ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ФАКТОРЫ, ВЛИЯЮЩИЕ НА БИОГЕОХИМИЧЕСКИЙ КРУГОВОРОТ ХИМИЧЕСКИХ ЭЛЕМЕНТОВ В БИОГЕОЦЕНОЗАХ ШЕКИ ЗАКАТАЛЬСКОГО РЕГИОНА АЗЕРБАЙДЖАНА Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 12 /N: апрель səh: 549-560 Гусейн Мустафабейли 2 2023 В статье рассматривается биогеохимическая роль геохимико-географических факторов, … В статье рассматривается биогеохимическая роль геохимико-географических факторов, влияющих на биологический круговорот биофильных элементов (P, C, N, Se, J, K, Ca, Mg, Co, Cu и др.) в биогеоценозах различных ландшафтных зонах Шеки-Загатальского региона. Установлено, что по сравнению со всеми другими геолого-географическими факторами фактор рельефа оказывает большее влияние на биогеоценозы. Биогеоценозы с особым полузамкнутым типом рельефа, т.е. биогеоморфоценозы характеризуются почвой (Ca и Cu), климатом (Co и Р), составом подземных (Ca и J) и поверхностных вод (Mg və C), фауной и флорой (K, P и Se) с особыми химическими элементами. Размешение на одной территории горнолесные (N), лесостепные (Cu) и лугостепные (Ca) ландшафтные фации, разные микроклиматы (Mg), богатые биомасса (С) и растительное разнообразие (K) оценивались как прогрессивных ландшафтных структур. В этих ландшафтных структурах основные географические факторы – рельеф, климат и почва образуют средний фон для всего южного склона Большого Кавказа. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
БИОГЕОХИМИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА ТИПОВ ПОЧВ ШЕКИ-ЗАКАТАЛЬСКОГО РАЙОНА АЗЕРБАЙДЖАНА Endless light in science / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 6 /N: апрель səh: 543-548 Гусейн Мустафабейли, Мурад Кахраманов 3 2023 Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а … Определено разновидности почв, содержание биофильных элементов, а также растения биоиндикаторы по различным формам рельефа. Миграционная способность биофильных химических элементов в почвах (Cu, Zn, Co и др.) по крутым, уклонным, пологим и ступенчатым формам склонов, что ослабевает по мере уменьшения уклона в зависимости от силы тяжести. Высокие содержания биофильных микроэлементов-Cu, Zn и Co, реже Ni, Cr и Pb встречается в бурых горно-луговых и горно-лесных почвах западной части южного склона Большого Кавказа. Определены характерные для данного региона растения биоиндикаторы по различным формам рельефа и основных типов почв. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
The natural biocoenosis biodiversity and its protection in the village of Sheki, Bash Shabalid. book /Cild: 8 /N: 19 səh: 5-9 YH Shukurlu, F Sh Azizov, Cİ Mammedov, HL Mustafabeyli, QM Aliev 10 2016 The results of the exploration, scientific research … The results of the exploration, scientific research and biological research works that have been carried out in the spring-summer-fall seasons of 2015 in the North-West region of Azerbaijan, near the specially protected natural area of the village of Bash Shabalid, located in the Shaki region-the southern slope of the Greater Caucasus have been presented for the first time in this paper. The results of the exploration of the landscape characteristics of the area belonging to the Shinchay basin, its land relief, physical and geographical conditions, geomorphological structure, soil structure, hydrological network and dendroflora are to be found here.According to the obtained data the scheme plan of the landscape have been compiled and intented to be used for future research and for protection measures. The preliminary obtained data about the area and the results of the research give grounds to say that the area meets all criteria specific for the natural biocoenosis and it is regarded unique nature with its required components, interesting and scientifically important, wild and cultivated, with rich biodiversity relic and endemic plants and the need for protection of the gene pool. The article also provides information about the protection of the area in the future and implementable ways of innovative approach and the methods ensuring the efficient use of all natural resources. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Azərbaycanın Şəki-Zaqatala bölgəsinin təbii resurslarının landşaft-diaqnostik və iqtisadi xüsusiyyətləri AMEA Şəki REM mətbəəsi / AMEA-nın Şəki Regional Elmi Mərkəzinin mətbəəsi, Şəki, Azərbaycan /Cild: 372 /N: s 372 səh: 1-372 HL Mustafabəyli, EK Lətifov, YR Rəhimov, QM Ağabalayev, US Süleymanov 8 2020
Əlaqəli məqalələr(Google)
Filizçay hövzəsinin bitkilərində mikroelementlərin paylanma xüsusiyyətlərinə dair BDU-nun Xəbərləri. Təbiət elmlər seriyası /N: 2 səh: 77-82 HL Mustafabəyli, EK Lətifov 4 2019
Əlaqəli məqalələr(Google)
Şəki-Zaqatala bölgəsində bitən ağac bitkilərinin yayılma sahələrinin litoloji-geokimyəvi-landşaft xüsusiyyətləri ADAU-nun Elmi Əsərləri. Gəncə /N: 1 səh: 36-40 HL Mustafabəyli, AH Əliyeva 0 2019
Əlaqəli məqalələr(Google)
Böyük Qafqazın cənub yamacı Səki-Zaqatala bölgəsinə aid biogeokimyəvi zonaların fiziki-kimyəvi xassələrinə görə fərqləndirilməsi ADAU-nun Elmi Əsər. Gəncə /N: 1 səh: 22-28 HL Mustafabəyli, EK Lətifov 2 2019
Əlaqəli məqalələr(Google)
Şəki-Zaqatala bölgəsinin bəzi landşaft növlərinin reqressiv ekocoğrafi təzahürləri və onların aradan qaldırılması yolları Coğrafiya və təbii resurslar /N: 3 səh: 15 HL Mustafabəyli, YR Rəhimov 0 2021
Əlaqəli məqalələr(Google)
Biogeochemical signs of the desertification process in the territory of Gabala region of Azerbaijan Nature & Science / Azerbaijan Publishing House, Baku, Azerbaijan /Cild: 7 /N: 2 səh: 23-29 Huseyn Mustafabeyli, Murad Gahramanov 0 2025 The process of desertification in the Gabala … The process of desertification in the Gabala region of Azerbaijan is seen as a very urgent ecological and socioeconomic concern for the hydrometeorological climate that is gradually drying up, The process of desertification manifests itself in different intensity depending on the natural conditions of the area, especially anthropogenic, relief, climate, biological, etc. The gradual increase of in drought in the region from year to year, indifferent changes in the temperature and humidity regime of the air, soil pollution with waste, overgrazing of pastures, etc. continue to have a negative impact on the ecological balance of the area. Physical erosion of landscapes and the acceleration of the desertification process are caused by changes in the direction of air circulation, together with abrupt temperature variations (8-100C), dips in relative humidity below 30%, and changes in atmospheric pressure. The desertification process is displayed by an increase in xerophytic vegetation. It is expedient to use natural biogeocenoses as a biogeochemical research method to assess the progress of the desertification process (Mamedov et al., 2016; Mustafabeyli, 2023, pp. 457-469). The aim is to demonstrate the strong buffering capacity of soils because of the high levels of organic carbon, potassium, phosphorus, and humus in the soils, as well as the stability of the climate type in biogeocenoses and high indicators of biodiversity. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Urbanizasiya və ekoloji problemlərin qarşılıqlı təsiri haqqında In The World Of Science and Education / Общественный фонд «Исследовательский центр «Endless Light in Science» /Cild: 6 /N: январь səh: 26-34 Murad Akifoğlu Qəhrəmanov, Hüseyn Lütvəlioğlu Mustafabəyli̇ 0 2025
Əlaqəli məqalələr(Google)
Qarabağ və Şərqi Zəngəzur bölgələrinin təbii resursları və onların landşaft-diaqnostik xüsusiyyətləri book / Savad nəşriyyatı, Bakı, Azərbaycan. /Cild: 200 səh: 1-200 Hüseyn Mustafabəyli̇, Yusif Şükürlü 0 2024
Меры по восстановлению ландшафта и защите биоразнообразия Карабахского и Восточно-Зангезурского районов Азербайджана VI Кавказского Международного экологического форума «КОМПЛЕКСНОЕ ИЗУЧЕНИЕ ЭКОСИСТЕМ ГОРНЫХ ТЕРРИТОРИЙ» / Грозный: издательство ФГБОУ ВО «Чеченский государственный университет им. А.А. Кадырова» /Cild: 8 /N: oктябрь səh: 249-256 ГЛ Мустафабейли, МА Кахраманов 0 2023 Как известно, ландшафтная структура территории Карабахского и … Как известно, ландшафтная структура территории Карабахского и Восточно-Зангезурского экономических районов за последние 30 лет претерпела значительные изменения и нарушения под влиянием армянской оккупации, военных действий и техногенных процессов. В статье рассказывается о характерных особенностях типов почв и ландшафтных зон, а также об исследованиях по распространению биоразнообразия растений в Карабахском и Восточно-Зангезурском районах Азербайджана, подготовке по его охране и восстановлению. Основная цель написания этой статьи–помочь восстановить нарушенные ландшафты этих регионов, используя возможности ландшафтоведения и опыт научных исследований, проводимых на соседних территориях. Присутствие в составе пород, содержащих элементы K, Ca и Mg и образованные ими почвы, и … Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Biogeochemical behavior of iodine and elements affecting its assimilation: An ecological-medical approach book Huseyn Mustafabeyli 0 0 This article systematically analyzes the biogeochemical cycling … This article systematically analyzes the biogeochemical cycling of iodine (I) in the biosphere, its behavior in soil-water environments, and the chemical factors influencing its assimilation by living organisms. The study shows that the bioavailability of iodine depends not only on its quantity but also on its interaction with other chemical elements—especially elements like F, K, Se, Zn, Mn, Cu, and Mo (positive effect) and U, Sr, and S (negative effect). A deficiency in these supportive elements may lead to thyroid dysfunction even when iodine levels are sufficient. These interactions play a critical role not only ecologically but also medically—particularly in thyroid-related diseases such as endemic goiter, mental retardation (cretinism), hypothyroidism, pregnancy complications, and developmental delays in children. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Bioindicator plant-based assessment of copper mineralization in the Sheki-Zagatala region of Azerbaijan book Huseyn Mustafabeyli 0 0 This study investigates the potential of native … This study investigates the potential of native flora as bioindicators of copper (Cu) mineralization in the Sheki-Zagatala region of Azerbaijan. Field observations and comparative analysis between mineralized and non-mineralized zones revealed a consistent depletion of strontium (Sr) in Cu-rich soils. Plant species with sensitivity to Sr concentration were suppressed in mineralized zones, while Cu-tolerant species dominated. Two ecological belts—forest and alpine/subalpine—were examined for their floristic shifts relative to underlying geochemical conditions. The results suggest a reliable correlation between plant species composition and subsurface mineralization, supporting bio indication as a cost-effective preliminary exploration method. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)
Новая классификация типов ландшафтных фаций Устойчивость природных ландшафтов и их компонентов к внешнему воздействию / Организаторы: издательство ФГБОУВО «Чеченский государственный университет им. А.А. Кадырова», Грозный, Россия /Cild: 3 /N: oктябрь səh: 405-414 Гусейн Лутвали Мустафабейли, Мурад Акиф Кахраманов 0 2024
Əlaqəli məqalələr(Google)
Correlations between geological anomalies and water types: Hydrogeochemical approach book Huseyn Mustafabayli 0 0 This study analyzes the relationships between various … This study analyzes the relationships between various geological and geophysical anomalies observed in the Earth's crust and the formation of different types of groundwater. It has been determined that specific types of anomalies create conditions for the emergence of certain water types under distinct hydrogeochemical settings. Systematic identification of these correlations is important for the prediction of mineral water deposits, hydrogeological modeling, and the sustainable management of groundwater resources. The research revealed significant correlations between hydrothermal, bacterial, geochemical, geophysical, and geomorphological anomalies and corresponding types of groundwater. Daha çox
Əlaqəli məqalələr(Google)